Trakcja kręgosłupa (wyciąg) jest jedną z najskuteczniejszych nieoperacyjnych metod stosowanych w leczeniu bólów kręgosłupa, których przyczyną jest degeneracja krążka międzykręgowego (pot. dysku) lub kompresja powierzchni stawowych kręgosłupa. Zabieg ten w dużym uproszczeniu polega na rozciąganiu struktur kręgosłupa oraz mięśni przykręgosłupowych, dzięki czemu dochodzi do odciągnięcia od siebie powierzchni stawowych sąsiadujących ze sobą kręgów.
Spis treści: (klikalny)
- Po co stosuje się trakcję?
- Jak działa trakcja kręgosłupa?
- Pozytywne efekty zastosowania trakcji kręgosłupa
- Trakcja – rehabilitacja kręgosłupa w gabinecie fizjoterapeuty
- Trakcja skuteczną metodą leczenia w przypadku
- Trakcja kręgosłupa – przeciwwskazania do zabiegu
- Zwisanie na drążku – najprostsza odmiana trakcji kręgosłupa
- Terapia Inwersji – trakcja kręgosłupa
Po co stosuje się trakcję?
Pozytywne działanie trakcji wynika m.in. ze zwiększenia przestrzeni międzykręgowych i eliminacji ucisku, który występuje w przebiegu chorób takich jak rwa kulszowa, dyskopatia, w zespołach korzeniowych (pot. korzonki) oraz w wyniku choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa. Istnieje wiele metod przeprowadzania tego zabiegu – najczęściej zabieg trakcji wykonywany jest w gabinetach fizjoterapeutów na specjalnie zaprojektowanych w tym celu stołach, z wykorzystaniem specjalistycznych urządzeń do trakcji mechanicznej. Ogromną zaletą trakcji jest to, że można ją wykonywać samodzielnie również w domu i nie wiąże się to z dużymi nakładami finansowymi. Odmianami trakcji, którą może wykonywać sam chory w domu jest swobodne zwisanie na drążku do podciągania, ćwiczenia z użyciem butów grawitacyjnych lub ćwiczenia na ławce grawitacyjnej / inwersyjnej. W tym artykule omówione zostaną korzyści wynikające z zastosowania trakcji, różne odmiany wykonywania tego zabiegu, a także przeciwwskazania do jego wykonywania.
Odmianami trakcji, którą może wykonywać sam chory w domu jest swobodne zwisanie na drążku do podciągania, ćwiczenia z użyciem butów grawitacyjnych lub ławki grawitacyjnej.
Jak działa trakcja kręgosłupa?
Mechanizm pozytywnego działania trakcji na struktury kręgosłupa jest taki sam, bez względu na metodę przeprowadzania zabiegu. Polega on na odciążeniu chorego fragmentu kręgosłupa poprzez odciągnięcie powierzchni stawowych kręgów i powiększenie przestrzeni pomiędzy nimi. W efekcie zabiegu zmniejsza się ciśnienie wewnątrz dysku. Wytworzone podciśnienie wywołuje „zassanie” i cofnięcie się wewnątrz dysku wysuniętej części jądra miażdżystego, co prowadzi do pomniejszenia przepukliny dysku. Pozytywnym efektem trakcji jest również regeneracja krążków międzykręgowych i ich lepsze odżywienie. Takie „rozciąganie” kręgosłupa jest też jednym z najlepszych sposobów na zwiększenie zawartości wody w krążkach międzykręgowych (rehydratacja). Większe, bardziej odżywione i nawodnione krążki międzykręgowe lepiej spełniają swoje funkcje – amortyzują i chronią przed uszkodzeniami poszczególne kręgi kręgosłupa. W efekcie terapii zmniejsza się ucisk na korzenie nerwowe co daje ulgę w bólu i przywraca swobodę poruszania się.
Pozytywne efekty zastosowania trakcji kręgosłupa:
- zwiększenie przestrzeni międzykręgowych
- poszerzenie światła kanału kręgowego
- lepsze odżywienie i nawodnienie krążków międzykręgowych
- odprowadzenie produktów przemiany materii z przestrzeni międzykręgowych
- rozluźnienie mięśni, zmniejszenie napięcia i dyskomfortu
- rozciągnięcie przyczepów mięśniowych
- obniżenie ciśnienia wewnątrzdyskowego
- mobilizacja stawów i mięśni przykręgosłupowych
- przywrócenie prawidłowego ruchu w stawach międzykręgowych
- zniwelowanie promieniowania bólu do nogi, pośladka i stopy
Trakcja – rehabilitacja kręgosłupa w gabinecie fizjoterapeuty
Trakcja kręgosłupa w większości przypadków wpływa bardzo pozytywnie uwalniając od bólu i jest metodą powszechnie stosowaną w praktyce fizjoterapeutów od wielu lat. Metoda ta stosowana jest w różnego rodzaju bólach korzeniowych, w przypadku wypuklin i w bólach odcinka lędźwiowego spowodowanych przeciążeniem. Zabieg poprzedzony jest dokładnym wywiadem, po zapoznaniu z badaniami obrazowymi chorego i przeprowadzeniu testów funkcyjnych. Z reguły przeprowadza się serie około 10 zabiegów wykonywanych dzień po dniu lub w niewielkich odstępach czasu. Zabieg przeprowadza się na specjalistycznych stołach do trakcji, a średni czas pojedynczego zabiegu wynosi 15 – 20 minut. Często zabieg trakcji połączony jest z innymi zabiegami – jak np. terapia McKenziego, laseroterapia oraz elektroterapia. Stosuje się różnego rodzaju zabiegi trakcji – zabiegi statyczne, przerywane jak i trakcje oscylacyjną (harmoniczną). Zabiegi te różnią się tym, że stosowane są różne siły ciągnące – w zabiegach statycznych siła ciągnąca jest jednostajna, natomiast w trakcji oscylacyjnej siły ciągnące ulegają ciągłej zmianie i stosuje się różne prędkości zmian siły ciągnącej. Przykładem trakcji oscylacyjnej jest technika Jamesa Cox’a. Demonstracyjny film przedstawiający tę metodę (wersja anglojęzyczna) można obejrzeć klikając w poniższy link: Trakcja oscylacyjna – Metoda Jamesa Cox’a.
Trakcja kręgosłupa jest skuteczną metodą leczenia bólu pleców w przypadku:
- bólu w odcinku lędźwiowym z promieniowaniem do pośladka, łydki lub stopy
- bólu kręgosłupa lędźwiowego połączony z silnym napięciem mięśniowym,
- bólu szyi z promieniowaniem do ramienia i ręki
- wysunięcia dysku i przepukliny kręgosłupa
- choroby zwyrodnieniowej kręgosłupa (takie jak narośle i kalcyfikacje kręgów),
- ucisku na nerw, przewężeniu przestrzeni kręgowej,
- bólu miejscowego, bez promieniowania,
Trakcja kręgosłupa – przeciwwskazania do zabiegu:
- kręgozmyk
- osteoporoza
- guzy w okolicy kręgosłupa
- przepuklina brzuszna
Zwisanie na drążku – najprostsza odmiana trakcji kręgosłupa
Najprostszym i nie wymagający dużych nakładów finansowych rodzajem trakcji kręgosłupa jest swobodne zwisanie na drążku. Ćwiczenie to jest bardzo proste i polega na uchwycie drążka dłońmi i swobodnym zwisaniu. Szerokość i sposób uchwytu jest dowolny. Istotne jest aby w trakcie wykonywania ćwiczenia maksymalnie rozluźnić mięśnie całego tułowia. Siłą rozciągającą w tym przypadku jest grawitacja. Na początek można spróbować 3 razy przez około 15 – 30 sekund. Utrudnieniem w wykonywaniu tego ćwiczenia może być na początku ból dłoni i odciski, dlatego warto zaopatrzyć się w rękawiczki do sportów siłowych. W miarę wzrostu siły rąk można stopniowo wydłużać czas ćwiczenia. Osoby bardziej wysportowane mogą połączyć to ćwiczenie z treningiem mięśni brzucha dokładając podczas zwisu podciąganie nóg zgiętych (wersja łatwiejsza) lub wyprostowanych w kolanach. Zwisanie na drążku można wykonywać nawet kilka razy dziennie – im częściej i dłużej tym lepiej dla naszych pleców. Dodatkowym pozytywnym efektem będzie lepsze wytrenowanie zaangażowanych partii mięśniowych – głównie mięśni przedramion, ramion, nadgarstka i palców.
Terapia Inwersji – trakcja kręgosłupa
Terapia inwersji to metoda leczenia bólu kręgosłupa, która polega na inwersji ciała (zawieszanie do góry nogami) i uzyskania dzięki temu delikatnej trakcji kręgosłupa. Gdy ciężar ciała zawieszony jest w dolnej części, zamiast za ręce przyciąganie grawitacyjne można rozluźnić wszystkie stawy poniżej zaczepienia ciała. Wieszanie za nogi powoduje równomierne rozluźnienie wszystkich elementów organizmu, który w takiej pozycji jest przeciwnie obciążony niż w trakcie stania. W odróżnieniu od standardowego zwisu na drążku, które najlepiej rozciąga piersiowy odcinek kręgosłupa – zwis do góry nogami powoduje większe rozciągnięcie odcinka lędźwiowego kręgosłupa. Taka pozycja prowadzi do aktywnego odprężenia mięśni i działa pozytywnie na całe ciało.
Do zastosowania terapii inwersji stosuje się specjalnie skonstruowaną do tego celu ławkę inwersyjną / grawitacyjną lub buty grawitacyjne. Ćwiczenia z zastosowaniem butów / ławki grawitacyjnej dają doskonałe efekty w leczeniu rwy kulszowej oraz dyskopatii lędźwiowej w domowych warunkach. Niestety metoda ta nie jest dla wszystkich – przeciwwskazaniem do jej stosowania jest m.in. ciąża, nadciśnienie tętnicze i niektóre schorzeniami sercowo-naczyniowe. Jeśli zainteresował Cię ten temat i chcesz dowiedzieć się więcej to koniecznie zapoznaj się z artykułem: Trakcja kręgosłupa – terapia inwersji.
Trakcja przy użyciu drabinki gimnastycznej
Jeśli zainteresował Cię ten rehabilitacji przy użyciu trakcji, ale nie masz dość odwagi, aby ćwiczyć przy użyciu ławki grawitacyjnej do góry nogami mamy dla Ciebie inne rozwiązanie. Zdajemy sobie sprawę że może to zwis swobodny do góry nogami może rodzić opory i nie być też odpowiedni dla wszystkich. Jeśli tak jest, to może zainteresuje Cię temat drabinek gimnastycznych.
Zajmują one mało przestrzeni przy ścianie, a umożliwiają rozciąganie kręgosłupa w zwisie w podwieszeniu na rękach. Jest to również mniej intensywny rodzaj trakcji, za to w bardziej przystępnej formie. Polecany osobom które mają obawy przed odwróceniem się do góry nogami przy użyciu stołu grawitacyjnego. Jest to też świetna alternatywa dla osób, które ze względu na przeciwskazania, np. choroby krążeniowo-naczyniowe, w tym choroby serca, nadciśnienie tętnicze czy niektóre choroby oczu, nie mogą korzystać z terapii inwersji i wykonywać trakcji w podwieszeniu do góry nogami.
Jeśli chcesz zgłębić temat zastosowania drabinek gimnastycznych i zastanawiasz się czy jest to rozwiązanie dla dla Ciebie i Twojej rodziny, koniecznie zapoznaj się również z artykułem: Ćwiczenia na drabince gimnastycznej dla dziecka.
Czy przy trakcji może zdarzyć się jakaś kontuzja? Czy zabieg może być “zbyt silny”?
Zabieg trakcji przy użyciu ławki grawitacyjnej ma taką zaletę że możemy sobie dozować siłę jaką chcemy oddziaływać na kręgosłup – poprzez stopniowe zwiększanie kąta nachylenia ławki. Natomiast kontuzja może zawsze się zdarzyć jeśli zbyt intensywnie rozpoczniemy taki zabieg. Należy rozpocząć od krótkich sesji i wykorzystać możliwość łagodnego kąt nachylenia, a dopiero z czasem zwiększać intensywność zabiegu i czas jego trwania. W powyższym artykule jest również lista przeciwwskazań do stosowania zabiegu trakcji. Ponadto osoby które mają problemy z ciśnieniem tetniczym, choroby krążeniowe, choroby serca czy niektóre choroby oczu nie powinny unikać trakcji z użyciem ławki grawitacyjnej. W większości jednak przypadków kiedy ogólny stan zdrowia osoby chcącej korzystac z ławki grawitacyjnej jest dobry, stosowanie tego zabiegu przynosi znaczne korzyści dla zdrowia.
Pozdrawiamy
Zespół e-rwakulszowa.pl
Jak często chory może korzystać z zabiegów trakcji kręgosłupa?
Dzień dobry. Jeśli nie ma przeciwwskazań że strony innych chorób to można ćwiczyć kilka razy w tygodniu. Jeśli potrzebujemy odciążyć kręgosłup z powodu bólu schodzącego do kończyny to prewencyjnie w takim okresie można stosować nawet codziennie. Pozdrawiamy
Moj mąż jest dzisiaj po 4 zabiegu trakcji kregoslupa u tutejszego fizjoterapeuty a mieszkamy w UK. Zabiegi ma co dwa dni. Po pierwszym zabiegu wszystko super. Jak nowo narodzony. Po dwóch kolejnych coraz bardziej obolały, jakby zakwasy. A dzisiaj podwieczor dostał takich bóli miednicy ze sie ruszać nie może. Tabletki nie dają rady. Nie wiem co robić i nigdzie nie mogę znaleźć info czy to normalne. Help!
W takim razie proszę zaprzestać zabiegów. Być może są zbyt intensywne lub częstotliwość zbyt duża. Proszę pamiętać że ze wszystkim można przesadzić a “lekarstwo w zbyt dużej dawce staje się trucizną”. Niech mąż obserwuje swoje ciało i dostosuję zabieg do możliwości organizmu. Efekt powinien być pozytywny, jak po pierwszym zabiegu. Bóle które Pani przedstawiła świadczą o niedopasowaniu intensywności zabiegu. Pozdrawiamy
zespół e-rwakulszowa.pl
Dzień dobry,
czy osoba kilka lat po operacji wyjęcia instrumentarium wstawionym w dzieciństwie met. Harringhtona (duża skolioza i zwyrodnienia z nią związane) może stosować zabiegi trakcji? Przed operacją byłam przygotowywana właśnie do rozciągnięcia kręgosłupa zwisami + czepek z ciężarkami i pamiętam, że niezwykle dobrze oddziaływało to na moje samopoczucie. Niemniej nie wiem, czy tego rodzaju zabiegi są bezpieczne dla pooperacyjnych osób. Będę wdzięczna za informację. Pozdrawiam serdecznie, Magdalena
W przypadkach gdzie była podejmowana interwencja chirurgiczna, w szczególności zaawansowane metody w celu kwalifikacji do zabiegu trakcji zawsze zalecamy skonsultowanie się ze swoim lekarzem prowadzącym który najlepiej zna przypadek oraz ma najlepsze rozeznanie w kwestii stanu kręgosłupa danego pacjenta. Pozdrawiamy
Witam. Czy metoda trakcji u osoby z osteopenią może być stosowana? Jestem po nowotworze piersi. Przyjmuję Tamoxifen. Mam wlewy z kwasu zolendronowego 2 razy w roku, aby zapobiec przerzutom i osteoporozie. Ból odcinka lędźwiowego, ( 2 przepukliny i naczyniak) od 2 lat.
Witamy, w Pani przypadku zalecamy skonsultować się ze swoim lekarzem prowadzącym. Nie chcielibyśmy zaszkodzić. Lekarz z pewnością będzie w większym stopniu mógł ocenić stopień bezpieczeństwa stosowania trakcji u Pani, gdyż zna stan zdrowia oraz przebieg leczenia i w ten sposób może wychwycić potencjalne przeciwskazania. Przy takcji działają dość znaczne siły i o ile na zdrowy układ kostny nie będzie to miało negatywnego wpływu, o tyle przy utracie gęstości kości nie jesteśmy w stanie tego potwierdzić.
Pozdrawiamy
Zespół e-rwakulszowa.pl
Witam. Czy metoda trakcji u osoby z osteopenią może być stosowana? Jestem po nowotworze piersi. Przyjmuję Tamoxifen. Mam wlewy z kwasu zolendronowego 2 razy w roku, aby zapobiec przerzutom i osteoporozie. Ból odcinka lędźwiowego, ( 2 przepukliny i naczyniak) od 2 lat.
Dziękuję bardzo za szybką odpowiedź.
Oczywiście, pozdrawiamy i życzymy dużo zdrowia.
Zespół e-rwakulszowa.pl
Oczywiście, pozdrawiamy i życzymy szybkiego powrotu do zdrowia.
Dzień dobry,
Czy po zabiegu trakcji może nasilać się ból ?
Może, jeśli intensywność trakcji kręgosłupa była zbyt mocna. W pierwszej kolejnosci należy przerwać zabiegi az do ustania bólu, nastepnie spróbować z mniejszą intensywnością. Jeśli ból będzie się nasilał należy przerwać stosowanie, ponieważ co do zasady zabieg powinien przynosić ulgę. Pozdrawiamy
Dzien dobry ,mam pytanko ? Mam stwierdzony kregozmyk 1 stopnia szyi ,rehabilitantka wiedzac o tym, stosowala dekompresje kregoslupa, na takiej specjalnej maszynce z laweczka, na poczatku pomagalo mi to bardzo ,przyjalem wiec z 10 takich trakcji.Potem gdy bol powrocil znowu poszedlem na trakcje i po 11 czuje sie o wiele gorzej ,do tego stopnia ,ze bol wybudzil mnie w nocy .Teraz przeczytalem w necie ,ze kregozmyki sa przeciwskazane do trakcji i boje sie ,ze moglo mi to pogorszyc moja szyje ,bol nadal ze mna jest.Boje sie ,ze moze zrobil sie 2 stopien. Jak to jest ,dlaczego trakcje sa przeciwskazane przy kregozmyku i czy duze ryzyko uszkodzenia moglo nastapic podczas tego 11 razu? Objawow neurologicznych jako tako nie ma ,lekkie “zmeczenie” reki ,strony , po ktorej wystepuje bol.
Przy pierwszej próbie czuje ból w miejscu gdzie mam ucisk L5 – TH1.
To tak jakby próba rozciągnięcia mieści powodował jeszcze większy ból. Podobnie mam na drążku, swobodny zwis i rozluznienie mięśni pleców w celu rozciągnięcia powoduje ból w tym L5 – TH1. Co to możne oznaczać?
Pierwsze co przychodzi na myśl to jakiś rodzaj niestabilności wskazanego odcinka. Czy nie cierpi Pan np na kręgozmyk lub nie posiada jakiś zwyrodnień typu osteofity, coś co powodowałoby podrażnienie nerwu? Rozciąganie kręgosłupa może nie być dobre dla wszystkich. Jeśli występuje ból podczas zwykłego zwisu swobodnego na drążku to polecamy kontakt z lekarzem prowadzącym lub fizjoterapeutą.
Pozdrawiamy
Zespół e-rwakulszowa.pl